4. İLÇE VE İL TEŞKİLÂTI
BİRİNCİ KISIM
İLÇE TEŞKİLÂTI
BELDE TEŞKİLÂTI
MADDE 17-
İl ve ilçe merkezleri dışında, belediye teşkilâtı bulunan yerlerde belde teşkilâtı kurulabilir. Belde teşkilâtı, bulunduğu ilçe teşkilâtına bağlı olarak çalışır.
Belde yönetim kurulu; ya doğrudan ilçe başkanlığınca veya ilçe yönetim kurulunca kendi üyelerinden görevlendirilecek bir üyenin başkanlığı altında, o beldede oturan partili üyelerce seçilir. Bu seçimde asil üye sayısı kadar da yedek üye belirlenir.
Belde yönetim kurulu başkan dahil 5 üyeden oluşur. Belde yönetim kurulu üye sayıları, bağlı olduğu ilçe yönetim kurulu üye sayıları dikkate alınarak il yönetim kurullarınca en çok 13 üyeye kadar artırılabilir.
Belde Yönetim Kurulu üyeleri kendi aralarından bir başkan, bir sekreter ve bir muhasip seçerler.
Seçilmiş belde yönetim kurulunun görev süresi, bağlı bulunduğu ilçe başkanlığının görev süresi kadardır.
İLÇE BAŞKANI VE İLÇE YÖNETİM KURULU
MADDE 18-
İlçe yönetim kurulu, en çok üç yıl için görev yapmak üzere, ilçe kongresinde gizli oyla ayrıca seçilmiş başkan dahil 9 üyeden oluşur. Asil üye sayısı kadar da yedek üye seçilir. İlçe yönetim kurulu üye sayıları, son nüfus sayımındaki ilçe nüfusları ve iş hacmi göz önüne alınarak Merkez Yönetim Kurulunca 17 üyeye kadar artırılabilir.
İlçe Yönetim Kurulu, kendi üyeleri arasından gizli oyla bir sekreter ve bir muhasip üye seçerler.
Yönetim kurulunun başkanı, ilçe başkanıdır, görev aldığı ilçede, partiyi temsil eder. Yönetim kurulunun gündemini hazırlar ve üyeleri toplantıya çağırır. İlçe yönetim kurulunun parti tüzüğüne uygun çalışmasını sağlamak için gerekli tedbirleri almak ve ilçedeki kamu çalışmalarını ve diğer parti faaliyetlerini izleyerek bir üst kademeye bilgi verip gerekli teşebbüslerde bulunmak, ilçe başkanının görevleri arasındadır.
İlçe yönetim kurulunca seçilmiş bulunan sekreter üye; kanun, parti tüzüğü ve yönetmeliklerine göre tutulması gereken defter, kayıt ve dosyaların usulüne uygun olarak tutulması ve Partinin her türlü yazışmalarının yürütülmesi ile yükümlü ve sorumludur.
İlçe yönetim kurulunun muhasip üyesi; teşkilâtın hesap işlerinin yürütülmesi, kanun, parti tüzüğü ve yönetmelikleri uyarınca tutulması gereken muhasebe defter ve kayıtlarının tutulması, üyelik aidatlarının tahsili ile üst kademelere sunulmak üzere kesin hesap raporu ve yıllık bütçe tasarısının zamanında hazırlanmasını sağlamakla görevlidir.
Başkan ve muhasip üye harcamaların yönetim kurulu kararlarına uygunluğundan beraber sorumludurlar.
İLÇE YÖNETİM KURULUNUN GÖREVLERİ
MADDE 19-
İlçe yönetim kurulunun görevleri şunlardır:
a. Kanun, parti; tüzüğü ve yönetmelikleri ile Merkez Yönetim Kurulu, Başkanlık Divanı ve il yönetim kurulu kararlarının gereklerini yerine getirmek.
b. Üst kademelerin emir ve talimatlarına uymak,
c. İlçe dahilinde parti faaliyetleri düzenlemek, koordine etmek ve yürütmek.
d. Partinin siyasi görüş, amaç ve ilkelerinin çevreye anlatılması, yayılması ve partinin gelişmesi için gerekli çalışmaları yapmak,
e. Alt kademe faaliyetlerini denetlemek,
f. Diğer partilerin çalışmalarını izlemek ve değerlendirmek,
g. Bütün seçimlerde parti adaylarının başarısı için gayret etmek, bunun icap ettirdiği programları yapmak, seçim çalışmalarını düzenlemek.
h. İlçe ve çevresinde ekonomik, siyasi ve sosyal olaylar hakkında araştırma yapmak, bilgi toplamak ve değerlendirmek, değerlendirme sonuçlarını üst kademeye bildirmek,
ı. İlçe kongresinin gündemini hazırlamak, kongreye sunulacak çalışma raporu, yıllık bütçe ve kesin hesap tasarısının düzenlenmesi ve bunların zamanında üst kademelere gönderilmesini sağlamak,
k. Parti gelirlerinin en uygun şekilde toplanması, mevzuata uygun yeni gelir kaynaklarının bulunması ve parti harcamalarının usulüne uygun olarak yapılmasını sağlayacak tedbirleri almak,
l. İl yönetim kurulunun uygun görüşünü almak kaydıyla ilçe içerisinde siyasi, sosyal ve kültürel içerikli toplantılar düzenlemek.
İLÇE KONGRESİ
MADDE 20-
İlçe kongresi, seçilmiş ve tabii üyelerden teşekkül eder. Seçilmiş delegeler 400'den fazla olamaz.
1. Seçilmiş üyeler
a. İlçe çevresindeki köy ve mahallelerde kayıtlı parti üye sayısı 400 veya 400'den az ise bütün partililer ilçe kongresi delegesi sayılır.
b. İlçe çevresindeki köy ve mahallelerde kayıtlı partili üye sayısı 400'den fazla ise 400 rakamı, partinin son milletvekili seçiminde o ilçede aldığı toplam oy sayısına bölünür. Elde edilen katsayı, köy ve mahallede son Milletvekili Genel Seçimi'nde partinin aldığı oy sayısı ile çarpılır. Çıkan sayı, köy ve mahallelerden seçilecek delege miktarını gösterir.
c. Köy ve mahallelerde İlçe Kongresi delegelerinin o köy ve mahallelerde kayıtlı üyelerden seçilmesi zorunludur.
d. Bir köy veya mahalledeki Parti'li üye sayısı, o köy için hesaplanan delege kontenjanı sayısının altında ise, bu durumdaki köy ve mahalleler, il yönetim kurulunun uygun göreceği diğer bir köy veya mahalle ile birleştirilerek delege seçimine gidilir.
e. Delege seçimlerinin başlama tarihi, Merkez Yönetim Kurulunca tespit edilerek kademelere bildirilir.
f. İlçe merkezi, mahalle ve köyler ile ilçeye bağlı belde mahallelerinde yapılacak delege seçimlerinde, Siyasi Partiler Kanunu'nun 21. maddesi hükümleri uygulanır. Bu seçimlerde Tüzüğün 11'inci maddesi de dikkate alınarak Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilmiş listelerdeki üyeler, oy kullanabilir.
g. İlçe yönetim kurulu, köy ve mahallelerde delege seçimlerini yürütmek üzere üyelerinden birini görevlendirebileceği gibi, sadece bu işler için köy ve mahallelerdeki Parti üyeleri arasından birini de temsilci sıfatı ile görevlendirebilir.
h. Beldeye bağlı mahallelerdeki delege seçimini, belde yönetim kurulu gerçekleştirir.
Bu Maddenin (f) fıkrasında adı geçen listelerdeki kayıtlı üyeler, ilçe yönetim kurulunca uygun bir mahalli yöntemle ilân edilen yer, gün ve saatte köy ve mahallelerdeki delegeleri seçerler.
Seçim sonuçları toplantı başkanı, yardımcısı ve parti görevlisi tarafından imzalanarak ve üç nüsha olarak düzenlenen bir tutanakla tespit edilir. Tutanağın bir sureti seçim yapılan yere asılır, iki sureti ise ilçe başkanlığına teslim edilir. İlçe başkanlığı, köy ve mahalle toplantılarından sonra ilçe kongresi için seçilen delege listesini iki nüsha olarak, ilçe kongresinden en az 15 gün önce ilçe seçim kurulu başkanına verir.
Kesinleştikten sonra ilçe seçim kurulu başkanı tarafından onaylanarak ilçe başkanlığına iade edilen delege listesi, ilçe kongresinin yoklama cetvelini teşkil eder.
2. Tabii üyeler
İlçe kongresinin tabii üyeleri; ilçe başkanı, ilçe yönetim kurulu üyeleri, ilçe belediye başkanları ile ilçeye bağlı diğer belediyelerin başkanlarıdır.
Büyükşehir belediye başkanları dışındaki il belediye başkanları ile merkez ilçe çevresindeki diğer belediyelerin başkanları ve büyükşehir alt kademe belediye başkanları, merkez ilçe kongresinin tabii üyesidir.
Geçici ilçe yönetim kurulu başkan ve üyelerinin de kongreye katılma hakları olmakla beraber, delege sıfatı olmayanların oy kullanma hakları yoktur.
İlçe yönetim kurulu başkan ve üyeliği sıfatıyla kongrenin tabii üyesi olanlar, yönetim kurulunun ibrasına ilişkin oylamalara katılamazlar.
İLÇE KONGRESİNDE İL KONGRESİNE SEÇİLECEK DELEGE SAYISI
MADDE 21-
İlçe kongresinde il kongresi için seçilecek delege sayısı, partinin o ilçede aldığı oy sayısı esas alınarak aşağıdaki şekilde hesaplanır:
600 sayısı, il seçim çevresinde son milletvekili genel seçiminde partinin aldığı oy sayısı toplamına bölünür. Elde edilecek olan kat sayı, ilçe seçim çevresinde partinin aldığı oy sayısı ile çarpılır. Ortaya çıkan rakam, o ilçe kongresinde il kongresi için seçilecek delege sayısını gösterir.
İKİNCİ KISIM
İL TEŞKİLÂTI
İL BAŞKANI
MADDE 22-
Aynı zamanda yönetim kurulunun da başkanı olan il başkanı, il içerisinde partiyi temsil eder. Yönetim kurulunun gündemini hazırlar, üyeleri toplantıya çağırır, bağlı teşkilâtı denetler ve parti adına yazışma yaparlar. Ancak mali işlerle ilgili yazışmalarda muhasip üyenin, diğer yazışmalarda ise sekreter üyenin de imzası bulunur. Acil hâllerde sorumluluğu almak kaydıyla yalnız kendi imzasıyla da yazışma yapabilirler.
Yönetim kurullarının parti tüzüğüne uygun çalışmasını sağlamak için Yönetim Kurulu üyelerini olduğu gibi, alt kademedeki her parti üyesini de görevlendirebilirler.
Teşkilât kademesindeki kamu çalışmalarını ve diğer parti faaliyetlerini izleyip bir üst kademeye bilgi verir ve gerekli teşebbüslerde bulunurlar.
İL BAŞKAN YARDIMCISI, SEKRETER VE MUHASİPLERİN GÖREVLERİ
MADDE 23-
A. İL BAŞKAN YARDIMCILARI
İl başkan yardımcıları, il başkanınca verilecek görevleri yapar ve il başkanının görevde olmadığı zamanlarda il başkanına vekâlet ederler. Birden fazla başkan yardımcısı bulunan illerde, yardımcılar arasındaki görev dağılımı ile başkan vekilinin kim olacağı il başkanı tarafından belirlenir.
B. SEKRETER ÜYE
Sekreter üye; Kanun, parti tüzüğü ve yönetmeliklerine göre tutulması gereken defter, kayıt ve dosyaların usulüne uygun olarak tutulması ile Partinin her türlü yazışmalarının yürütülmesinden sorumludur.
C. MUHASİP ÜYE
İl yönetim kurulunun muhasip üyesi;
a. İl teşkilâtının hesap işlerini yürütür.
b. Kanun, parti tüzüğü ve yönetmelikleri uyarınca tutulması gereken muhasebe defter ve kayıtlarının usulüne uygun olarak tutulmasını sağlar,
c. Alt kademe hesaplarını denetler.
d. Üyelik aidatlarını tahsil eder.
e. Üst kademelere sunulmak üzere kesin hesap raporu ve yıllık bütçe tasarısının zamanında hazırlanması ve ilgili mercilere ulaşmasını sağlar.
f. Başkan ve muhasip üye, harcamaların yönetim kurulu kararlarına uygunluğundan müteselsil olarak sorumludur.
İL YÖNETİM KURULU
MADDE 24-
İl yönetim kurulu, en çok üç yıl için görev yapmak üzere, il kongresinde gizli oyla ayrıca seçilmiş başkan dahil; 13 asil üyeden oluşur. Asil üye kadar da yedek üye seçilir. İl yönetim kurulu üye sayıları, son nüfus sayımındaki il nüfusları ve iş hacmi göz önüne alınarak Merkez Yönetim Kurulunca 29 üyeye kadar artırılabilir.
Haklarında geçici çıkarma cezası verilmiş olup, henüz ceza süresini doldurmamış bulunanlar yönetim kuruluna seçilemez ve hiçbir şekilde bu kurulda görev alamazlar.
İl yönetim kurulu, kendi üyeleri arasında bir başkan yardımcısı, bir sekreter ve bir muhasip üye seçer.
İL YÖNETİM KURULUNUN GÖREVLERİ
MADDE 25-
İl yönetim kurulunun görevleri şunlardır:
a. Kanun, parti tüzüğü ve yönetmelikleri ile Merkez Yönetim Kurulu ve Başkanlık Divanı kararlarının gereklerini yerine getirmek.
b. Üst kademelerin emir ve talimatlarına uymak.
c. İl içerisinde parti faaliyetlerini düzenlemek, koordine etmek ve yürütmek.
d. Partinin siyasi görüş, amaç ve ilkelerinin çevreye anlatılması, yayılması ve partinin gelişmesi için gerekli çalışmaları yapmak.
e. Alt kademe faaliyetlerini denetlemek.
f. Diğer partilerin çalışmalarını izlemek ve değerlendirmek.
g. Bütün seçimlerde parti adaylarının başarısı için gayret etmek, bunun icap ettirdiği programları yapmak ve seçim çalışmalarını düzenlemek.
h. İl ve çevresinde ekonomik, siyasi ve sosyal olaylar hakkında araştırma yapmak, bilgi toplamak ve değerlendirmek, değerlendirme sonuçlarını üst kademeye bildirmek.
ı. İl kongresinin gündemini hazırlamak, kongreye sunulacak çalışma raporu, yıllık bütçe ve kesin hesap tasarısının zamanında düzenlenmesini sağlamak.
j. Parti gelirlerinin en uygun şekilde toplanması, mevzuata uygun yeni gelir kaynaklarının bulunması ve parti harcamalarının usulüne uygun olarak yapılmasını sağlayacak tedbirleri almak.
k. İlgili Genel Başkan Yardımcısı'nın da uygun görüşünü almak kaydıyla il içerisinde siyasi, sosyal ve kültürel içerikli toplantılar düzenlemek.
İL DİSİPLİN KURULU
MADDE 26-
İl disiplin kurulu, il kongresi tarafından seçilmiş 7 asil, 7 yedek üyeden oluşur.
İL KONGRESİ
MADDE 27-
İl kongresi, seçilmiş delegelerle tabii üyelerden teşekkül eder. Seçilmiş üyeler 600'den fazla olamaz.
1. Seçilmiş Üyeler
İlçe kongresinde tüzüğün 40' ıncı maddesine göre seçilmiş delegelerdir.
2. Tabii üyeler
a. İlin partili milletvekilleri,
b. İl başkanı,
c. İl yönetim kurulu üyeleri,
d. İl disiplin kurulu başkan ve üyeleri ile,
e. Büyükşehir belediye başkanlarıdır.
Geçici il yönetim kurulu başkan ve üyeleri de kongreye katılma hakkına sahiptir. Ancak, bunlardan delege sıfatı olmayanların oy kullanma hakları yoktur.
İl yönetim kurulu başkan ve üyeliği sıfatıyla kongrenin tabii üyesi olanlar, yönetim kurulunun ibrasına ilişkin oylamalara katılamazlar.
İl başkanlığı; ilçe kongrelerinde il kongresi için seçilen delege listelerini iki nüsha hazırlayarak, Yüksek Seçim Kurulunun il kongresi için önceden belirleyeceği ilçe seçim kurulu başkanlığına, il kongresinden en az 15 gün önce teslim eder.
Kesinleştikten sonra ilçe seçim kurulu başkanınca onaylanarak il başkanlığına iade edilen delege listesi, il kongresi yoklama cetvelini teşkil eder.
İL KONGRESİNDE BÜYÜK KONGRE İÇİN SEÇİLECEK DELEGE SAYISI
MADDE 28-
İl kongrelerinde büyük kongre için seçilecek delege sayısı; ülke toplam milletvekili sayısının iki katının, Partinin son milletvekilliği genel seçiminde aldığı ülke toplam oy sayısına bölünmesiyle bulunacak kat sayının, ilgili il seçim çevresinde alınan oy sayısıyla çarpılması sonucunda bulunan sayıdır.
Büyük kongre için seçilen delegelerin görev süresi, seçildikleri kongreyi takip eden ilk olağan kongrede yerlerine yeni delegelerin seçilmesine kadar devam eder.
İlçe ve il kongreleri delege sayıları ile bir üst kongre için seçilecek delege sayılarını hesaplamak ve kongre tarihlerinden makul bir süre önce liste hâlinde ilgili kademelere göndermek görevi Teşkilâttan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı tarafından yerine getirilir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
İL VE İLÇE YÖNETİM KURULLARI İÇİN
MÜŞTEREK HÜKÜMLER
YAPILMAYACAK İŞLER
MADDE 29-
Yönetim kurulu üyeleri ve kurul başkanları:
a. Parti program ve tüzüğüne aykırı beyanda bulunamazlar. Merkez Yönetim Kurulunun izni olmaksızın kademelerini aşan "Parti Genel Politikası" hakkında demeç veremezler. Kendi kademelerinin bulunduğu yerdeki resmi makamlardan daha yukarı makam ve mercilerle yazışma yapamazlar.
b. Bir üst kademeye danışıp, gerekli izni almadan kendi kademelerindeki resmi makam ve merciler hakkında menfi demeçler veremezler.
c. Kademe esasına uymadan bir üst kademeye şikâyette bulunamazlar. Ancak, üst kademeye anlatamadıkları istek ve şikâyetleri bulunduğu takdirde, bağlı bulundukları kademeye bilgi vermek suretiyle onun üstündeki kademeye başvurabilirler.
d. Bağlı bulundukları üst kademe ile bağlantılarını veya ilgilerini kesmeye karar veremezler.
YÖNETİM KURULU TOPLANTILARI
MADDE 30-
Belde, ilçe ve il yönetim kurulları üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve kararlarını mevcudun çoğunluğu ile alır. Oylarda eşitlik olması durumunda, başkanın bulunduğu tarafın görüşü benimsenmiş sayılır.
Kurul toplantıları teşkilât binasında yapılır. Yönetim kurullarınca çağrılıp dinlenmesine karar verilenler dışında, kurul üyesi olmayanlar toplantılara katılamaz.
Yönetim kurulları en az 15 günde bir olağan toplantılarını yapar. İl ve ilçe başkanı ile yönetim kurulu üyelerinin çoğunluğu, olağanüstü toplantı düzenlenmesini isteyebilir ve çağrıda bulunabilir.
Toplantıların günü ve saati önceden tespit edilerek karar defterine yazılır ve bütün üyelere imza ettirilir. Yönetim kurulları gerek görmeleri hâlinde daha sık toplantı yapılmasını kararlaştırabilirler.
Haklı bir mazereti olmaksızın, kendisine toplantı gününe ilişkin tutanak imzalattırılmış veya toplantı günü yazılı olarak bildirilmiş olmasına rağmen, üst üste üç toplantıya katılmayan üye, görevinden çekilmiş sayılır. Görevinden çekilmiş sayılan üyenin bir üst kademeye itiraz hakkı vardır. Üst yönetim kurulunun kararı kesindir.
MÜTEŞEBBİS YÖNETİM KURULLARI
MADDE 31-
Yeni kurulan belde, ilçe ve illerde Merkez Yönetim Kurulu tarafından müteşebbis yönetim kurulları teşkil olunur.
Müteşebbis yönetim kurulları, kendi kademelerinin kongrelerine kadar, seçilmiş yöneticilerin hak ve yetkilerine sahip olarak görev ifa ederler.
BOŞALMA
MADDE 32-
Belde, ilçe ve il yönetim kurulları ile il disiplin kuruları asil ve yedek üyelerinin her ne sebeple olursa olsun, toptan çekilmeleri veya bu kurulların herhangi bir nedenle boşalması hâlinde, boşalan kurullar yerine; belde için ilçe yönetim kurulunun teklifi üzerine il yönetim kurulunun onayı ile, ilçe için il yönetim kurulunun teklifi üzerine Merkez Yönetim Kurulunun onayı ile, il kurulları için ise Merkez Yönetim Kurulunca yenileri teşkil olunur. Bu kurullar, kongrece seçilmiş yönetim ve disiplin kurullarının hak ve yetkilerine sahiptirler.
İl veya ilçe yönetim kurulu ile il disiplin kurulunun üye sayısı, yedeklerin tamamının göreve getirilmesine rağmen yarıdan aşağı düşerse kurul boşalmış sayılır.
İşten el çektirme dışında bir sebeple il veya ilçe başkanlığının boşalması hâlinde, ilgili kurul yedekleriyle tam sayıya, bu mümkün olmadığı takdirde, karar yeter sayısına tamamlandıktan sonra, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile kendi aralarından birini yeni başkan olarak seçerler. Seçilen yeni başkan, gerek görülmesi hâlinde aynı usul ve esaslarla değiştirilebilir.
İŞTEN EL ÇEKTİRME VE GEÇİCİ YÖNETİM KURULUNUN TEŞKİLİ
MADDE 33-
Teşkilâtlardaki yönetim kurulları veya kurul üyeleri;
a. Siyasi Partiler Kanunu ve iş bu Tüzük hükümleri gereğince tutulması gereken defterlerin ve kayıtların usulüne uygun olarak tutulmaması veya tutulan defter ve kayıtlar üzerinde tahrifat yapılması, uygun yer ve şekilde muhafaza edilmemesi ya da muhasebe ile ilgili kayıt ve belgelerin süresi içinde Genel Merkez'e gönderilmemesi,
b. Kurullarda görev alanların kimlik bilgilerinin mahallin en büyük mülki amirliğine yazı ile bildirilmemesi,
c. Ülke ve Parti menfaatlerine aykırı davranışlarda bulunulması,
d. Haklarında Siyasi Partiler Kanunu'nun 102. maddesinde ve tüzüğün 71'inci maddesinde kesin olarak partiden çıkarılma cezasını gerektiren hâllerin sabit olması,
durumunda, ilgililerin kanuni sorumlulukları saklı kalmak kaydıyla Merkez Yönetim Kurulunda yapılacak gizli oylama sonucunda, üye tam sayısının en az üçte ikisinin müspet oyu ile alınacak bir kararla aşağıdaki şekilde işten el çektirilirler:
İlçe yönetim kurulu, bir belde yönetim kurulu hakkında işten el çektirmeyi gerekli kılan herhangi bir durum tespit ettiği takdirde, durumu gerekçeli bir kararla il yönetim kuruluna bildirerek, belde başkanının veya belde yönetim kurulu üyelerinin tamamının işten el çektirilmesini isteyebilir.
İl yönetim kurulu, bir ilçe yönetim kurulu hakkında işten el çektirmeyi gerekli bir durumu tespit ettiğinde, bu durumu gerekçeli kararı ile Merkez Yönetim Kuruluna bildirir. İl yönetim kurulu gerekçeli kararında, ilçe başkanı da dahil ilçe yönetim kurulunun tamamının veya bir kısmının işten el çektirilmesini isteyebilir.
Merkez Yönetim Kurulu, il yönetim kurulunun yaptığı müracaat üzerine belde ve ilçe teşkilâtları başkan ve yönetim kurulu üyelerinin veya resen il başkanının veya il başkanı dahil yönetim kurulu üyelerinin tamamı ve yahut bir kısmını işten el çektirebilir. Karar kesindir.
İlçe ve il yönetim kurullarının, asil ve yedek üyeleriyle birlikte toptan işten el çektirilmeleri hâlinde, Merkez Yönetim Kurulu işten el çektirme kararı ile birlikte geçici bir yönetim kurulu kurar ve ilgili teşkilât birimine tebliğ eder.
İşten el çektirme hâlinde teşkil olunan kurullara, geçici kurullar denir. İşten el çektirme kararının ilçe yönetim kuruluna tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde ilçe, il yönetim kuruluna tebliğinden itibaren ise 45 gün içerisinde il kongresi toplanarak yeni yönetim kurulunu seçer. Bu süre içerisinde ilçe ve il kongresi için yeni delege seçilmemiş ise, kongre eski delegelerle toplanır. Bu suretle seçilen yönetim kurullarının görev süresi, normal kademe kongrelerine kadar devam eder.
Kısmen el çektirme hâllerinde, ilgili il ve ilçe yönetim kurulu yedek üyelerle tamamlanır.
BİRDEN FAZLA GÖREV YASAĞI
MADDE 34-
Belde, ilçe ve il teşkilâtında başkan veya kurul üyeliklerine seçilmiş olanlar, kongre üyelikleri hariç olmak üzere tek görev yürütebilirler. Bir üst kademede başkan veya kurul üyeliğine seçilenlerin yeni görevlerine başlayabilmeleri için eski görevlerinden ayrılmaları gerekir.
DÖRDÜNCÜ KISIM
İLÇE VE İL KONGRELERİ İÇİN MÜŞTEREK HÜKÜMLER KONGRE DÖNEMİ VE DELEGELER
MADDE 35-
İlçe ve il kongrelerinin toplantı tarihi ve süresi, bir üst kongrenin yapılmasına engel olmayacak şekilde ve üç yılı geçmemek üzere Merkez Yönetim Kurulunca tespit olunur.
İlçe ve İl kongrelerinde üst kademe kongresi için belirlenen sayı kadar asil, bu sayının yarısı kadar da yedek delege seçilir.
Merkez Yönetim Kurulu, gerek gördüğü hâller ve yerlerde delege seçiminin yenilenmesine karar verebilir.
KONGRE GÜNDEMİ
MADDE 36-
Kongre gündemi, kendi kademelerinin yönetim kurulunca hazırlanır. Gündemin kanunlara, parti tüzüğüne uygun olarak hazırlanmasından ilgili yönetim kurulu sorumludur. Gündem maddelerinin sırası hazır bulunan delegelerin onda birinin teklifi ve kongreye katılanların çoğunluğunun kararı ile değiştirilebilir veya aynı şekilde gündeme yeni maddeler ilâve edilebilir.
DAVET, YOKLAMA VE KONGRENİN AÇILMASI
MADDE 37-
Kongrenin toplanacağı gün, yer ve saat ile gündemi, kongreden en az 15 gün önce o yerdeki mutat yöntem ile ilân edilir. Gazete ile ilâna gerek olup olmadığına, ilgili yönetim kurulu karar verir.
İlân yapılmış olsa dahi ilçe ve il yönetim kurulları; toplantıdan en az 7 gün önce kongreye katılacak delegelere yazılı davetiye çıkararak, kongre gün, yer ve saati ile çoğunluk sağlanamadığı takdirde yapılacak ikinci toplantıya ilişkin sair hususları ayrıca bildirirler.
Seçim yapılacak kongreye, kesinleşen listelerdeki üyeler katılabilir.
Her kademe kongresi, kendi yönetim kurulu başkanı, başkan yardımcısı veya kendi üyelerinden biri tarafından yoklama yapıldıktan sonra, üye tam sayısının salt çoğunluğunun mevcudu hâlinde açılabilir.
İlk toplantıda çoğunluk sağlanamadığı takdirde toplantı ertelenir. İkinci toplantı; bu toplantıya ilişkin ilânda ve delegelere gönderilen yazı ve mektuplarda belirtilen gün, saat ve yerde toplanır. İkinci toplantı, hazır bulunan delegelerle yapılır.
KONGRE BAŞKANLIK DİVANININ TEŞKİLİ VE GÖREVLERİ
MADDE 38-
Kongreyi, başkanlık divanı yönetir. Kongre açıldıktan sonra bir başkan, bir ikinci başkan ve yeter sayıda katip üyeden müteşekkil bir başkanlık divanı seçilir.
Başkan adayı bir kişi ise; seçim, el kaldırmak suretiyle iş'ari oyla yapılır, birden fazla aday çıkması durumunda ise gizli oya başvurulur. Diğer üyeler yine iş'ari oyla seçilirler. Başkanlık divanı, ortaya çıkan lüzum üzerine kararlarını üye sayısının salt çoğunluğu ile verir. Oyların eşitliği hâlinde başkanın bulunduğu taraf, çoğunluğu sağlamış sayılır.
Divan başkanı toplantıyı yönetir, gündemi uygular ve toplantı düzenini sağlar. Toplantı sırasında düzeni bozanları önce ihtar eder, iki ihtara rağmen düzeni bozmaya devam edenler, oy verme hakları saklı kalmak kaydıyla toplantıdan çıkartılır.
Kongre Başkanı, Siyasi Partiler Kanunu'nun dördüncü kısmında yer alan yasaklara aykırı konuşmalar yapan veya davranışlarda bulunan kongre üyelerine derhâl müdâhale eder, sözlerini keser ve gerekli görür ise dışarıya çıkartılmalarını sağlar. İzleyicilerden bu şekilde davranan olursa, bunların da dışarıya çıkartılmasını sağlar, gerekli görürse kongreye ara verip, izleyici yerlerini boşaltabilir. Bu konuda alınacak karar kesindir.
KONGRELERİN GÖREV VE YETKİLERİ
MADDE 39-
İlçe ve il kongreleri kendi kademelerinin üst karar ve denetim organıdır.
Bu itibarla:
a. Kendi kademesinin yönetim kurulunun faaliyet raporunu görüşür ve karara bağlar.
b. Yönetim kurulunun sunduğu gelir-gider ve harcamalarını gösteren yıllık kesin hesap raporunu bir komisyona inceletir. Komisyon en kısa zamanda raporunu hazırlar ve kongre başkanlık divanına verir. Komisyon raporu kongrece görüşülerek kabul veya ret kararı verilir. Kesin hesap kongrece kabul edilirse, ilgili yönetim kurulu ibra edilmiş sayılır.
İlçe ve İl kongrelerinde faaliyet raporu ile kesin hesap durumu hakkında görüşme yapılıp karar verilmeden, seçimlere geçilemez.
c. Kongreler gelecekteki hizmet ve faaliyetlerle ilgili olarak yeni seçilecek yönetim kurullarına gerekli talimatları verirler.
d. Kongreler üye tekliflerinden yetkili olduğu konuları karara bağlar. Yetkisi dışında bulunanların ise yönetim kurulunca ilgili kademelere bildirilmesine karar verir. Üyelerin dilek ve şikâyetlerini değerlendirir.
e. Kanunların yasakladığı hususlar dışında her türlü genel siyasi konular, ülke ve bölge meseleleri ile kamu hizmetleri hakkında görüşme yapılıp, karar alınabilir.
f. İlçe kongresi; ilçe başkanı, ilçe yönetim kurulu asil ve yedek üyeleri ile il kongresine katılacak delegeleri, il kongresi ise il başkanı, il yönetim ve disiplin kurulu üyeleri ile büyük kongre delegelerini seçer.
g. Kongreler, kanunların ve bu tüzüğün diğer maddelerinde belirtilen sair görevleri yerine getirir.
KONGRELERDE SEÇİMLERİN YAPILMASI VE TUTANAKLAR
MADDE 40-
İlçe ve il organları seçimleri ile üst delege seçimleri yargı gözetimi ve denetimi altında gizli oy ve açık tasnif yöntemi ile aşağıdaki esaslara göre yapılır.
Seçim yapılacak il ve ilçe kongrelerine ilişkin delege listeleri, bu tüzüğün 20 ve 27'nci maddeleri uyarınca ilgili seçim kurulu başkanına, kongrenin yeri, günü, saati ile çoğunluk sağlanamadığı takdirde yapılacak ikinci toplantıya dair hususları içeren belgelerle birlikte verilir.
Seçim kurulu başkanı, gerektiğinde ilgili kayıt ve belgeleri de getirtip inceler ve varsa noksanları tamamlattırdıktan sonra kongreye katılacakları belirleyen listeleri onaylar ve iade eder.
Onaylanan liste ile toplantıya ait diğer hususlar kongrenin toplantı tarihinden 7 gün önce kongresi yapılacak olan kademenin bulunduğu binaya asılarak ilân edilir. İlân süresi üç gündür.
İlân süresi içinde listeye yapılacak itirazlar hâkim tarafından incelenir ve en geç iki gün içinde kesin olarak karara bağlanır. Bu suretle kesinleşen listeler ile toplantıya ilişkin diğer hususlar hâkim tarafından onaylanarak kongresi yapılacak teşkilâta gönderilir.
Seçim kurulu başkanı, bir başkan ile iki üyeden oluşan yeteri kadar seçim sandık kurulu oluşturur. Sandık kurulu başkanı ile bir üyesi memurlar, diğer üyesi de aday olmayan Parti üyeleri arasından seçilir. Ayrıca her sandık için aynı şekilde üçer yedek üyede belirlenir. Seçim sandık kurulu başkanının yokluğunda kurula, memur üye başkanlık eder. Seçim sandık kurulu, kanunun ve parti tüzüğünün öngördüğü esaslara göre seçimlerin yürütülmesi ve oyların tasnifiyle görevli olup, bu görevleri seçim ve tasnif işleri bitinceye kadar aralıksız devam eder.
Seçilme yeterliliğine sahip her partili, kongre seçimlerinde adaylığını koyabilir veya aday gösterilebilir.
Kongrelerde seçilecek organlara adaylık müracaatı için divan başkanlığınca bir süre tespit edilerek kongreye duyurulur. Bu süre sonunda adaylar ilan edilir.
Aday listeleri adaylarca, organlara göre ayrı veya tek liste hâlinde yedekleri de gösterilmek üzere hazırlanıp yeteri kadar çoğaltılmış olarak süresi içinde kongre Başkanlık Divanına verilir.
Başkanlık Divanı bu listeleri mühürleyip oy pusulası haline getirmek üzere ilçe seçim kurulu başkanına verir. İlçe seçim kurulu başkanınca mühürlenen listeler oy pusulası olarak sandık kuruluna verilir.
Kongre Başkanlık Divanı, ferdi ve toplu aday listelerini ayrı okumak suretiyle açık bir şekilde kongre üyelerinin bilgisine sunduktan sonra, askı yoluyla da kongre salonunda ilân eder.
Kongre seçmeni, birden fazla toplu liste varsa bunlardan birini oy pusulası olarak kullanmakta serbesttir. Bir zarftan birden fazla aynı içerikli toplu liste çıkarsa bunlardan biri, farklı içerikli birden fazla toplu liste çıkması durumunda ise her ikisi de dikkate alınmaz.
Seçimlerde tek liste kullanılması ve bu listedeki isimlerin seçilecek üye sayısından fazla olması durumunda, seçmenlerce listedeki aday isimleri karşısına açılan kutulara, seçilecek üye sayısı kadar işaret konmak suretiyle tercih yapılır.
Seçimi yapılacak her organ için birden fazla liste var ise, seçmen bunlardan herhangi biri üzerinde mevcut adayları dikkate alarak gerekli gördüğü değişikliği yapabilir, bir listedeki isimlerden bir kısmını çizip yerlerine diğer listelerden isimler yazabilir. Ancak işaretleyeceği aday sayısı seçilecek sayıdan fazla olamaz.
İşaretlemede veya silip yazmada yukarıdaki sayı ve usullere uyulmaması hâlinde oy pusulası geçersiz sayılır.
Seçimlerde birden fazla listede isimleri bulunan adayların aldıkları oy, tüm listelerden aldıkları oyların sayılıp toplanması suretiyle tespit edilir.
Kongrede bulunan delegelerin tamamı oy kullandıktan ve sandık kurulunca yapılan uyarılara rağmen oy kullanacak başka delege kalmadığı anlaşıldıktan sonra, durum sandık kurullarınca bir tutanakla tespit edilerek sandıklar açılır ve oy sayımına geçilir.
Seçim sonuçları, sandık seçim kurullarınca açıklanır ve bu sonuçlar kongre tutanağına geçilir. Kongre tutanakları, kongre başkanlık divanınca en az üç suret düzenlenerek yeni seçilen yönetim kuruluna verilir. Bu tutanakların bir sureti bir üst kademeye gönderilir.
Seçimin devamı sırasınca yapılan işlemler ile tutanakların düzenlenmesinden itibaren iki gün içinde seçim sonuçlarına yapılacak itirazlar, hâkim tarafından aynı gün incelenir ve kesin olarak karara bağlanır.
ŞİKÂYET VE İTİRAZLAR
MADDE 41-
Köy ve mahalle toplantıları ile kongreler hakkındaki şikâyet ve itirazlar aşağıdaki usule tâbidir.
a. Köy ve mahalle toplantıları hakkındaki şikâyet ve itirazlar o köy ve mahalledeki partili üyelerin beşte biri tarafından toplantıyı takip eden üç gün içerisinde il yönetim kuruluna yapılır.
İl Yönetim Kurulu, ilgili toplantıya ait dosyayı ilçe başkanlığından iki gün içinde getirterek, müteakip iki gün içinde şikâyet ve itirazı kesin olarak karara bağlar.
b. İlçe kongresine seçim işlem ve sonuçları dışındaki sebeplerle ileri sürülecek şikâyet ve itirazlar, kongreye katılan delegelerin beşte biri tarafından kongreden sonraki üç gün içerisinde il yönetim kuruluna yapılır. İl yönetim kurulu şikâyet ile ilgili kongre dosyasını getirterek iki gün içinde karara bağlar. Taraflar il yönetim kurulunun kararına karşı, tebliğ veya ilandan başlayarak üç gün içinde kesin kararı verecek olan Merkez Yönetim Kurulu'na itiraz edebilirler.
c) Seçim işleri dışında il kongresine dair şikâyet ve itirazlar, il kongresine katılan delegelerin beşte biri tarafından kongreyi takip eden üç gün içinde Merkez Yönetim Kuruluna yapılabilir. Merkez Yönetim Kurulu yedi gün içinde itirazı inceler ve kesin karara bağlar.
KONGRESİNİ YAPMAYAN KADEMELER
MADDE 42-
Her ne sebeple olursa olsun normal kongresini yapmamış olan belde, ilçe veya il teşkilâtları üst kademe kongrelerine katılamaz ve yönetim ve denetim kurulları münfesih hale gelir
Konu: İlçe Ve İl Teşkilatı 
